Su Kirliliği Nedir?
Su kaynaklarının çeşitli etkenlerden dolayı doğal halinin bozulması, kimyasal içeriğinin zarar görmesi, kullanım ve içme suyu özelliklerinden uzaklaşması su kirliliğidir. Su Kirliliği fabrikalardan evlere, toprağın altından üstüne, bahçeden banyoya kadar hayatımızın hemen her yerinde ve her alanında kullanılan suyun kullanılamaz hale getirebilmektedir. Her türlü su kaynağının doğrudan veya dolaylı olarak etkileyen bu kirlilik, canlıların hayatını idare etmesi açısından çok büyük bir problemdir. İnsanların içerek veya yiyerek vücuduna aldığı, bitkilerin kökleriyle alıp büyümesini sağladığı ve daha birçok canlı ve cansız varlığın var olması ve varlığını sürdürmesi suya bağlıdır.
Deniz ve göl gibi su alanlarının kirlenmesi, birçok canlı türünün zarar görmesini hatta yok olmasını beraberinde getirir. Gerek evsel gerekse sanayi atıklarıyla mevcut su kaynaklarının kirlenmesi, bu kaynakların tekrar kullanılamaz duruma gelmesine neden olur. İçme, sulama ve temizlik gibi birçok alanda ihtiyaç duyulan suyun karşılanamaması gündelik hayatı durma noktasına getirecek kadar tehlikeli bir durumdur.
Su Kirliliğinin Nedenleri:
Su kirliliğinin nedenlerini incelerken birkaç farklı kategoride ele almak gerekir. Kentlerden, kasabalardan ve fabrikalardan gelen zehirli maddeler hem yeraltı sularından okyanus sularına kadar pek çok su kaynağını kirletmektedir.
- Yeraltı Suları Kirliliği: Temelde yağmur sularının yeryüzünün derinliklerine ulaşması sonucu oluşan yeraltı suları, en önemli içme suyu kaynaklarından biridir. Toprak kirliliğine bağlı olarak bu sulara zehirli maddeler karışmaktadır. Böcek ilaçları, gübreler, fosseptik sistemlerinden sızan atıklar gibi kirletici maddelerin karıştığı kaynaklar onlarca hatta binlerce yıl boyunca kullanılmaz hale gelebilme tehlikesi taşımaktadır. Yeraltı suları çeşitli su kaynaklarıyla da birleştikleri için kirliliğin yayılmasına neden olabilmektedir.
- Yüzey Suları Kirliliği: Yüzey suları, Dünya’nın yaklaşık %70’ini kaplayan okyanuslar, göller, nehirler, denizler ve haritada görebileceğimiz tüm mavi alanları kapsamaktadır. Yüzey suların da büyük bir kısmı kullanılamaz hale gelme tehlikesiyle karşı karşıya kalmaktadır. Nehirlerin, derelerin ve göllerin üçte birinden fazlası kirlenmiş durumda ve içmeye, yüzmeye ya da balık tutmaya uygun değildir. Endüstriyel atıklar, geri dönüştürülmemiş plastik atıklar, tarımsal kimyasallar sebebiyle bu sulardaki canlılık azalmakta, bu da insan hayatını olumsuz yönde etkilemektedir.
- Okyanus Suları Kirliliği: Okyanus ve deniz sularının kirliliği, karadan kaynaklanmaktadır. Kimyasallar, besin atıkları, ağır metaller, çiftliklerden ve fabrikalardan salınan zehirli maddeler nehirler yoluyla denizlere ve okyanuslara atılmaktadır. Özellikle plastik poşet ve pet şişe gibi hafif plastikler de geri dönüşüme gönderilmediği takdirde atıkların sulara dökülmesi ve ya rüzgâr yoluyla okyanuslara ulaşması kaçınılmazdır.
Peki Ya Su Kirliliğini Nasıl Önleyebiliriz?
Su kirliliğinin önlenebilmesi için uluslararası organizasyonların, sivil toplum kuruluşlarının ve ulusal hükümetlerin işbirliği içerisinde hareket etmesi ve eylem planlarını uygulamaya koyması gerekmektedir. Bu önlemlerin dışında, kişilerin de yaşam tarzlarında belirli değişikliklere giderek su kirliliğini azaltmaya yardımcı olmaları mümkündür. Özellikle ‘çevre dostu ürünler’ tercih etmek, büyük fark yaratacaktır.
Su kirliliğini azaltmak için;
- Plastik kullanımını azaltın. Plastik poşetler yerine yeniden kullanılabilir bez çantalar kullanmayı tercih etmek
- Doğada kaybolması mümkün olmayan ürünleri kullanmamak
- Kimyasal temizleyicilerin kaplarını atarken içerisinde zehirli maddelerin kalmadığından emin olmak
- Aracınızı yağ ve antifriz sızıntısına karşı korumak
- Hobi amaçlı bahçeniz varsa su akışına izin veren bir peyzaj kullanın ve ilaç kullanmaktan kaçınmak
- Tarımda doğal gübre tercih etmek
- Doğa dostu deterjanlar ve kişisel bakım ürünleri kullanmak
- Gider tesisatına yağ dökmemek
- Suyu çok fazla tüketmemek ve bilinçli kullanmak
- Nehir, göl, denizlere yabancı cisim ve çöp atmamak
- Tarihi geçmiş ilaçları gidere değil çöpe atmak, atık yağları biriktirerek belediyeye teslim etmek, bulaşık veya çamaşır makinelerini dolmadan çalıştırmamak ve tasarruf ayarlarını aktif kullanmak vb.
Gazme Nur ACAR
Kaynakça
Su Kirliliği. (2022, 09 25). Çevre Online: https://cevreonline.com/su-kirliligi/ adresinden alındı
Su Kirliliği. (2022, 09 24). Model Çevre: https://www.modelcevre.com/su-kirliligi.html adresinden alındı
Su Kirliliği Nedenleri Çözümleri. (2022, 09 26). Tarfin: https://tarfin.com/blog/su-kirliligi-nedenleri-cozumleri adresinden alındı
Su Kirliliği Nedir, Nedenleri Nelerdir, Nasıl Önlenir? (2022, 09 25). İş Bankası: https://www.isbank.com.tr/blog/cevre-bilinci adresinden alındı
Su Kirliliği Nedir, Nedenleri Nelerdir? Önleme Yöntemleri. (2022, 09 20). Allianz: https://www.allianz.com.tr/tr_TR/seninle-guzel/su-kirliligi-nedir.html adresinden alındı
SÜRÜN, O. M. (2022, 09 15). Su Kirliliği Nedir Su Kirliliğinin Etkileri Nelerdir. Up Lifers: https://www.uplifers.com/su-kirliligi-nedir-su-kirliliginin-etkileri-nelerdir/ adresinden alındı